List przewozowy to w największym skrócie dokument potwierdzający przekazanie przesyłki do transportu i umożliwiający przewoźnikowi jej skuteczne dostarczenie. Zawarte w liście przewozowym niezbędne informacje to dane konieczne i wystarczające, aby skutecznie dostarczyć przesyłkę. List przewozowy ma także swój unikatowy numer, który umożliwia identyfikację przesyłki w systemach informatycznych przewoźnika. List przewozowy – co to takiego, do czego służy i jakie dane zawiera? Czytaj dalej, aby się dowiedzieć.
Listy przewozowe – rodzaje
Jeżeli spróbujecie wyszukać w Internecie odpowiedź na pytanie „list przewozowy – co to takiego?” to szybko przekonacie się, że określenie to używane jest w przynajmniej dwóch znaczeniach. Czym więc jest list przewozowy?
Definicja w Wikipedii określa list przewozowy jako dokument, w którym zawarto fizyczny spis przedmiotów znajdujących się w przesyłce przewożonej środkami transportu lądowego, wodnego, powietrznego, czy multimodalnego (czyli generalnie dowolną metodą). Dalej dowiadujemy się, że taki list przewozowy może stanowić podstawę dla służb celnych do kontroli i pobierania opłat zależnych od wartości przewożonych towarów. Ponadto Wikipedia informuje, że list przewozowy może zastępować umowę przewozu przy realizacji usług transportowych.
Termin list przewozowy jest jednak też używany jako określenie na dokument przewozowy dla usług kurierskich. W tym przypadku list przewozowy nie zawiera informacji o zawartości przesyłki, a jedynie dane niezbędne do jej prawidłowej obsługi. W tej definicji list przewozowy reprezentuje zlecenie nadawcy i stanowi dowód nadania oraz jest wykorzystywany przez przewoźnika do dostarczenia przesyłki do odbiorcy.
Funkcje i elementy listu przewozowego
Różne definicje listu przewozowego nie oznaczają jednak, że pełni on różne funkcje. Jak podaje Wikipedia, listy przewozowe pełnią cztery główne funkcje. Funkcja dowodowa: list przewozowy stanowi dowód zawarcia umowy między nadawcą i przewoźnikiem. Funkcja legitymacyjna oznacza, że posiadanie oryginału listu przewozowego daje nadawcy i odbiorcy prawo do dochodzenia roszczeń wobec przewoźnika i do rozporządzania przesyłką. Funkcja instrukcyjna polega na tym, że list przewozowy zawiera wskazówki dla przewoźnika dotyczące realizacji usługi transportowej, szczególnie w przypadku, gdy wystąpią przeszkody w jej realizacji. Funkcja informacyjna z kolei odnosi się do tego, że list przewozowy zawiera wskazówki dla odbiorcy dotyczące treści umowy, co umożliwia mu kontrolę prawidłowości wykonania umowy przez przewoźnika.
Listy przewozowe różnych przewoźników mogą się różnić w szczegółach, ale z grubsza można wyróżnić kilka elementów, które znajdziemy na każdym. Pierwszym z nich jest sekcja danych adresowych – tu znajdziemy dane nadawcy i odbiorcy oraz informacje o miejscu nadania i odbioru. Może to być adres nadawcy i/lub odbiorcy albo adresy i identyfikatory punktów obsługi lub Paczkomatów®. Kolejna to sekcja z danymi operacyjnymi przewoźnika – znajduje się tu numer listu przewozowego, kod kreskowy lub kod QR, dane sortowni i oddziałów firmy, które obsługują przesyłkę. Ostatnia sekcja zawiera informacje o samej przesyłce, takie jak jej wymiary i waga.
Jaka w praktyce jest rola informacji zawartych w liście przewozowym przesyłki kurierskiej? List przewozowy rozumiany jako etykieta nadawcza zawiera informacje, które mogą być potrzebne w razie trudności w dostawie. Zasadniczo, współcześnie niezbędny jest tylko numer przesyłki – wszystkie inne dane są w systemie operatora, jego pracownicy mają do nich dostęp w miarę potrzeb. Jednakże w razie zatarcia numeru lub niemożności jego odczytania z innych przyczyn, dane adresowe i kontaktowe klienta umożliwią zidentyfikowanie przesyłki w systemie i dokończenie dostawy. Podobnie, jeśli przesyłka zaginie i znajdzie się w rękach osób trzecich, informacje w liście przewozowym pozwolą na jej zwrot. Także w razie problemów z dostarczeniem przesyłki nadanej w punkcie obsługi lub Paczkomacie®, dane kontaktowe wysyłającego umożliwią jej zwrot. Dlatego ważne jest, aby poprawnie wypełnić dane, które znajdą się w liście przewozowym.
Informacje zawarte w liście przewozowym
Zgodnie z najczęściej przywoływaną definicją, list przewozowy powinien zawierać określone informacje, choć niekoniecznie wszystkie z nich znajdziemy w każdym liście przewozowym, szczególnie jeśli chodzi o list przewozowy wystawiany przy przesyłce kurierskiej. Standardowe dane zawarte w liście przewozowym to: miejsce i data wystawienia listu przewozowego; nazwa (imię i nazwisko w przypadku osoby prywatnej), adres i podpis nadawcy; nazwa i adres przewoźnika; data i miejsce przyjęcia przesyłki od nadawcy; miejsce przeznaczania przesyłki, czyli dane punktu odbioru lub adres odbiorcy oraz jego nazwisko; numer listu przewozowego, numery kodowe nadawcy i odbiorcy i/lub numer zamówienia; cena usługi lub koszty transportu.
W przypadku listu przewozowego w transporcie międzynarodowym, opisanego w przywoływanej wcześniej definicji, znajdą się w dokumencie także dodatkowe informacje: standardowe określenie rodzaju towarów oraz sposobu ich opakowania, a dla towarów niebezpiecznych także ich ogólnie uznane określenie, stanowiące ostrzeżenie o charakterze zagrożenia; dane dotyczące przewożonych towarów, takie jak cena jednostkowa, ilość towaru, jego masa i inne cechy; instrukcje niezbędne do załatwienia formalności celnych i innych; wszelkie inne wskazania i oświadczenia związane z przepisami dotyczącymi warunków danej umowy lub sposobu rozliczenia.
Numer listu przewozowego InPost
W przypadku przesyłek InPost list przewozowy tożsamy jest z etykietą nadawczą przesyłki. Poniżej kodu kreskowego znajdziecie na nim numer przesyłki, który przewoźnik wykorzystuje podczas transportu, ale który klient może też wykorzystać do śledzenia przesyłki. Numer ten można wpisać w wyszukiwarce na stronie operatora, żeby uzyskać informacje o przesyłce i jej aktualnym statusie. Można też spytać o nią chatbota – Mata – na stronie operatora, podając mu numer przesyłki. Uczynny algorytm poda jej aktualny status i inne dane. Można wreszcie wpisać rzeczony numer w aplikacji InPost Mobile, aby dodać paczkę do listy przesyłek w aplikacji. Aczkolwiek to nie jest konieczne, jeżeli przesyłka jest zarejestrowana na numer telefonu użytkownika (jako nadawcy lub odbiorcy), ponieważ wtedy dodawana jest do listy automatycznie. Opis przesyłki w aplikacji zawiera w większości te same dane, co list przewozowy (etykieta nadawcza).
